KURAKLIK
250-300mm’lik
yağışın olmasıyla kurak bölge olur.Kurak olması için nem
olmayacak.Korrozyon;yapıların üzerinde meydana gelen aşınım şeklidir.Rüzgar
geçerli.Tafoni ve yardanglar korozyonlardan oluşmuştur.Orta Asya çöllerinde
daha sıklıkla görülür.Yardang denilince aklımıza sadece Orta Asya çölleri
aklımıza gelecek.Sedimenter kayaçların üzerinde oluşur.
Deflasyon;yüzey
üzerinde aşındırma yaparsa yaparsa deflasyon denir.Dalgalı aşındırmaya ripple-mark
denir.İki dalga arasındaki çukurluklara uruk denir.Yüzey aşındırmalarının hepsi
deflasyonla oluşur.Tafoni kuş yuvası şeklindedir.Atmosferde gördüğümüz bütün
tozlar suspension oluşturur.
Façetalı
çakıllar üçgen şeklindedir.Kuru göllere playa denir.Tuz gölü playa
alanlarıdır.Kapadokya’nın her yerinde kırgıbayır vardır.Gölden geçen tozlar
gölün kıyısına birikir.Buralarda rünet araştırması yapmak gerekir.Mantar
kayalar;rüzgarın alttaki ince tabakayı aşındırıp inceltmesiyle yukarısı mantar
görünümünü almıştır.
Hamada ve
reg’ler;çöllerin üzerindeki taşlara denir.
Bolson;kuru
göl ve dağ arasındaki yere bolson denir.
Tuz gölünün
olduğu yer playadır. playa; bolsonların az derin,tuzlu ve geçici göl veya
bataklıklarla kaplı olduğu alanlardır.
Pediment
için 4.jeolojik zaman gerekmektedir.Tepeyle düz alan arasında köprü görevi
gören yere pediment denir.İnselbergler;pediment üzerindeki aşınmamış tepeye
denir.
Yağışlar
150mm’nin altına düşerse çöller oluşur.Kum gelip yuvarlak bir tepe oluşturursa
buna done denir.Hilale benzeyen kumlara barkan denir.Kumullar birbirine paralel
uzanıp,yanda geçit yaparlarsa transversay denir.Rüzgarın yönüne göre
oluşur.Yüzey şekillerine bağlı da oluşur.Çizgisel kumullarında oluşursa linear
kumullar meydana gelir.Ağ gibi kumullar olursa network oluşur.bunlar
biriktirmeyle oluşur.Yıldız tipi şeklinde oluşuyorsa stardone kumullar denir.
Barkanlarda
kumul olmak zorunda değildir.Taş yarıklarının arasındaki tozlardan da
oluşabilir.Lösler eski deniz varlığında oluşurlar.taşınmışlardır.Çin demek lös
demektir.Badlanslar için sedimenter kayaçlar olması gerekmektedir.
BUZULLAR
Buzul da bir
kayaçtır ama eriyen bir kayaç.Dünyanın %10 u buzullarla kaplıdır.Buzulların
yükseltisi kuzeye indikçe azalır.Basınçtan dolayı buzullar alttan erir.Birde
kireç taşları alttan erir.
BUZUL BİRİKTİRME
ŞEKİLLERİ
Bankiz;geçici
buzullardır.Yazın erir,kışın yeniden oluşur.Buzullarda aşınma sonucu biriken
yapıya moren denir.Uçta bulunursa uç moren denir.Buzulun bulunduğu yere göre ad
verilir.
Kama;birikim
şeklidir.Done benzeyen tepelerdir.Yuvarlak şeklindedir.
Ekser;bütün
Avrupa ülkelerinde görülür.Tepeler yontularak düz hale gelir.Ya da morenleri
biriktirerek sınır şekli halinde olmasına denir.
Ketil;buzulların
meydana getirdiği küçük çukurluklardır.
Drumlin;buzul
getirip morenleri yığıyor ve güzel bir şekil meydana getiriyor.Buna drumlin
denir.
Buzulların
gelip aşınmasıyla oluşan yerlere arat denir.
Sander;son
düzlük anlamına gelir.buzul aşındırmasıyla oluşur.
Buz
yalağı;dağların üst kısmında aşındırma ile oluşan küçük çukurluklardır.Buz
yalağının erimesiyle oluşan büyük çukurluklara sirk gölü denir.
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder